SOP: Laboratorium bepalingen in de follow up van volwassen patiënten met parenterale voeding
| SOP | Laboratoriumbepalingen |
|---|---|
| Versie Nr. | 1 |
| Geldig m.i.v. | 2024 |
| Auteurs | H.F. de Bats, N.M. van Rijssen, MSc, drs. G.M. van der Werf, prof.dr. MJM Serlie Expertise Centrum voor TPV en Darmfalen; afdeling Endocrinologie en Metabolisme, Amsterdam UMC locatie AMC. |
Doel
Deze SOP beschrijft de werkwijze voor laboratoriumonderzoek bij volwassen patiënten met darmfalen type II en III, welke langdurig worden behandeld met parenterale voeding.
Reikwijdte
Deze SOP is van toepassing op de behandelaren van de darmfalen expertisecentra Nederland.
Afkortingen
TPV = totale parenterale voeding
Definities
Darmfalen is een aandoening waarbij de darmen niet, of onvoldoende, in staat zijn voedingstoffen en/of vocht op te nemen om een goede voedings- en/of vochttoestand te behouden waardoor patiënten afhankelijk zijn van parenterale toediening van voedingstoffen en/of vocht.
Verantwoordelijkheden
Het is de verantwoordelijkheid van de behandelend arts of physician assistant om alle patiënten met darmfalen te onderzoeken op afwijkingen in laboratoriumwaarden en daarvoor indien noodzakelijk tijdig een passende behandeling te initiëren.
Procedures
Algemeen
Deze SOP beschrijft stappen in het zorgproces om afwijkende laboratoriumwaarden vroegtijdig op te sporen, te diagnosticeren en zo nodig te behandelen.
Jaarcontrole
Elke volwassen patiënt met darmfalen en TPV wordt tenminste jaarlijks uitgebreid gecontroleerd op afwijkende laboratoriumwaarden.
Uitvoerende Behandelend arts/physician assistant
Activiteit
Minimaal 1 x per jaar worden volgende laboratoriumwaarden gecontroleerd:
- CRP
- HbA1C
- 25-OH vitamine D
- Zink
- Selenium
- Koper
- Mangaan
- Chroom
- Foliumzuur
- Vitamine B12
- Vitamine B6
- Vitamine B2
- Vitamine B1
- Vitamine A
- Vitamine E
- Vitamine C (dataverzameling)
- PTT
- Leukocyten
- Trombocyten
- PTH
- TSH (tenminste eenmalig tijdens behandeling)
- 24 uurs urine oxaalzuur (bij kans op secundaire hyperoxalurie)
- 24 uurs urine citraat (bij kans op secundaire hyperoxalurie)
24 uurs urine (op indicatie):
- Natrium
- Kalium
- Calcium
- Magnesium
- Fosfaat
- Kreatinine
Halfjaarlijkse controle
Elke volwassen patiënt met darmfalen wordt tenminste halfjaarlijks gecontroleerd op afwijkende laboratoriumwaarden.
Uitvoerende Behandelend arts/physician assistant
Activiteit
Minimaal 2 x per jaar worden volgende laboratoriumwaarden gecontroleerd:
- Natrium
- Kalium
- Chloor (op indicatie)
- Fosfaat
- Magnesium
- Calcium
- Albumine
- Ureum
- Kreatinine
- eGFR
- cystatine-C (indicatie: lage spiermassa/nierinsufficiëntie)
- Bicarbonaat (op indicatie); veneuze bloedgas
- ASAT
- ALAT
- Alkalische fosfatase
- Gamma GT
- Billirubine totaal
- Hb en MCV
- 25-OH Vitamine D
- PTH
- IJzer
- Ferritine (cave verhoogd bij inflammatoire ziekten)
- Transferrine
- IJzerbindingscapaciteit
- IJzerverzadiging
- CRP
Referenties
Cuerda C, Pironi L, Arends J, Bozzetti F, Gillanders L, Jeppesen PB, Joly F, Kelly D, Lal S, Staun M, Szczepanek K, Van Gossum A, Wanten G, Schneider SM, Bischoff SC; Home Artificial Nutrition & Chronic Intestinal Failure Special Interest Group of ESPEN. ESPEN practical guideline: Clinical nutrition in chronic intestinal failure. Clin Nutr. 2021 Sep;40(9):5196-5220
Pironi L, Boeykens K, Bozzetti F, Joly F, Klek S, Lal S, Lichota M, Mühlebach S, Van Gossum A, Wanten G, Wheatley C, Bischoff SC. ESPEN guideline on home parenteral nutrition. Clin Nutr. 2020 Jun;39(6):1645-1666
Loris Pironi, Cristina Cuerda, Palle Bekker Jeppesen, Francisca Joly, Cora Jonkers, Željko Krznarić, Simon Lal, Georg Lamprecht, Marek Lichota, Manpreet S Mundi, Stéphane Michel Schneider, Kinga Szczepanek, André Van Gossum, Geert Wanten , Carolyn Wheatley, Arved Weimann. ESPEN guideline on chronic intestinal failure in adults - Update 2023; 2023 Oct;42(10):1940-2021
Appendix (optioneel)
Metadata van geïmporteerd bestand
| Geïmporteerd bestand | SOP Laboratoriumbepalingen .doc |
|---|---|
| Mimetype | application/msword |
| Ingesloten afbeeldingen | 1 |
| Geconverteerd via | Plugin multifileimport via headless LibreOffice |